کبد یکی از مهمترین و حیاتیترین عضوهای بدن است که کار اصلی آن سم زدایی بدن است و میتواند به طور متوسط الکل، غذاهای چرب و غذاهای قندی را کنترل کند. کبد وظایفی همچون تنظیم میزان اسید آمینه خون، ذخیره آهن، تبدیل آمونیاک سمی به اوره، سمزدایی خون، افزایش ایمنی و مقاومت بدن و…. را هم بر عهده دارد. محصولات بسیاری زیادی در بازار وجود دارند که گفته میشود بعد از مصرف، بدن را سم زدایی میکنند، اما کار اصلی سم زدایی بر عهده کبد است. هیچ اطلاعات علمی برای پشتیبانی از اثربخشی این محصولات وجود ندارد و حتی ممکن است خطرناک هم باشند. شما باید از کبد خود مراقبت کنید تا عملکرد سالم آن را حفظ کنید. خوردن غذای سالم بهترین هدیهای است که میتوانید به کبد خود بدهید و خبر خوب این است که شما احتمالاً در حال حاضر بسیاری از غذاهای دوست داشتنی معرفی شده در لیست ما را مصرف میکنید. مطلب زیر را بخوانید تا ببینید چگونه میتوانید به پاکسازی کبد خود کمک کنید و آن را سالم نگه دارید:
۱. قهوه و چای
تحقیقات نشان داده است که قهوه باعث محافظت از کبد در برابر بیماریها میشود، حتی اگر قبلاً دچار مشکلات کبدی شده باشید. قهوه خطر ابتلا به سیروز و سرطان کبد را کاهش میدهد و همچنین آسیبهای ناشی از التهابات را از بین میبرد. محققان فکر میکنند که این امر به دلیل توانایی آنها در جلوگیری از ساخت سلولهای چربی است، ساخت سلولهای چربی یکی از نشانههای بیماری کبد است. بیشترین فواید در افرادی مشاهده میشود که حداقل سه فنجان در روز قهوه مینوشند. مطالعات نشان میدهد که مصرف چای سبز نیز با سلامتی کبد مرتبط است، اما ممکن است شما به نوشیدن ۵-۱۰ فنجان در روز نیاز داشته باشید. با این حال، از مکملهای چای سبز غلیظ صرف نظر کنید، زیرا میتواند اثرات مضری برای کبد داشته باشد.
۲. گریپ فروت
مرکبات علاوه بر تأمین ویتامین C کبد را تحریک کرده و به سنتز مواد سمی کمک میکنند. گریپ فروت بسیار مفید است زیرا حاوی دو آنتی اکسیدان اصلی است. دو آنتی اکسیدان اصلی موجود در گریپ فروت، نارینگین و نارنجین است که به کاهش التهاب و محافظت از سلولهای کبدی کمک میکند. همچنین به نظر میرسد از رشد بیش از حد بافت همبند و کاهش میزان چربی ذخیره شده در کبد هم جلوگیری میکنند. دفعه بعد که میخواهید به مهمانی بروید، قبل از رفتن مقداری گریپ فروت به عنوان میان وعده میل کنید و به طور بالقوه خودتان را از بیماری کبد نجات دهید.
۳. بلوبری و کرنبری
بلوبری و کرنبری حاوی دستهای از آنتی اکسیدانها به نام آنتوسیانینها هستند. کلمه آنتوسیانین از دو کلمه یونانی به معنای گیاه (anthos) و آبی (kianos) مشتق شده است که مسئول رنگهای قرمز، آبی و بنفش در بسیاری از میوهها، سبزیها و گلها میباشند. این اکسیدانها علاوه بر دادن رنگهای متمایز به انواع توتها برای سلامتی کبد هم بسیار مفید هستند. آنتوسیانینها توانایی بالایی در جذب رادیکالهای آزاد موجود در بدن دارند و باعث افزایش کشش رگهای خونی، بهبود سیستم گردش خون و بهبود صافی پوست، مهار التهاب، آلرژی و بهبود انعطاف پذیری میشوند. تحقیقات نشان داده شده است که خوردن بلوبری و کرنبری روزانه به مدت ۳-۴ هفته با جلوگیری از ایجاد ضایعات، بافت اسکار و تصلب بافتها از کبد محافظت میکند. بلوبری به طور خاص پاسخ سلول ایمنی و همچنین آنزیمهای آنتی اکسیدانی را افزایش میدهد. عصاره بلوبری همچنین در مطالعات آزمایشی از رشد سلولهای سرطانی کبد جلوگیری میکند، اما تحقیقات بیشتری در مورد انسان لازم است.
۴. انگور
انگور، به ویژه انگور قرمز، حاوی چندین ترکیب گیاهی مفید است. موردی که احتمالاً درباره آن شنیدهاید، رسوراترول است، «رسوراترول» آنتی اکسیدانی است که در گروهی از گیاهان به نام پولی فنول وجود دارد و به مبارزه با سرطان و جلوگیری از بیماریهای قلبی کمک میکند. Resveratrol با کاهش التهاب و محافظت از بدن در برابر آسیبهای رادیکالهای آزاد به کبد کمک میکند. تصور میشود که مصرف منظم انگور خطر ابتلا به سرطان را نیز کاهش میدهد. یک مطالعه پژوهشی کوچک در افراد مبتلا به بیماری کبد (NAFLD) نشان داد که مصرف روزانه عصاره دانه انگور در طی سه ماه عملکرد کبد آنها را بهبود بخشید. رسوراترول پلاکتهای آسیب دیده مغزی و رادیکالهای آزاد مرتبط با ابتلا به بیماری آلزایمر را خنثی میکند. اما ضروری نیست که انگور را به یک عادت روزانه تبدیل کنید و مطمئنا میتوانید از پزشک خود بپرسید که آیا رژیم عصاره دانه انگور برای شما معنی دارد یا خیر.
۵. گلابی خاردار
گلابی خاردار در واقع نوعی کاکتوس خوراکی است. شاید نتوانید آن را در فروشگاههای مواد غذایی محلی بیابید، اما این میوه ارزش خرید را دارد زیرا نشان داده شده است که علائم خماری را کاهش میدهد. شرکت کنندگان در مطالعهای گزارش کردند که اگر قبل از مصرف الکل مقداری عصاره گلابی خاردار بنوشید، احساس تهوع، خشکی دهان و خماری کمتری خواهید داشت. خماری بیانگر تلاش کبد برای پردازش مقدار الکل مصرف شده است. به نظر میرسد عصاره گلابی خاردار باعث کاهش آسیب اکسیداتیو میشود که بعد از نوشیدن زیاد به کبد وارد میشود و همچنین به پایداری آنتی اکسیدانها، مبارزه با التهاب و پاکسازی بدن کمک میکند. گلابی خاردار مدتهاست که در داروهای کامل برای درمان بیماریهای کبدی و همچنین زخمها و خستگیها استفاده میشود.
۶. آب چغندر
چغندرها طعم خاکی بسیار مشخصی دارند و تعداد کمی از افراد وجود دارند که میتوانند آنها را مصرف کنند. شما چغندر را دوست دارید یا دوست ندارید؟ اگر بتوانید آن را بخورید بسیار خوب است، زیرا چغندر حاوی آنتی اکسیدانهایی به نام betalains است. این ترکیبات برای کاهش آسیب اکسیداتیو و التهاب در کبد و همچنین افزایش آنزیمهای سم زدایی فوق العاده هستند. اگرچه بیشتر مطالعات در مورد آب چغندر انجام شده است اما میتوانیم فرض کنیم که خوردن آن کاملاً مفید است. اما عدهای از افراد که چغندر را دوست ندارند ممکن است بتوانند مقداری آب چغندر را در اسموتیهای خود تحمل کنند.
۷. سبزیجات Cruciferous
این سبزیجات شامل بروکلی، گل کلم، کلم بروکسل، کلم پیچ و کلم کالی است، اما به همینها محدود نمیشود. این سبزیجات منبع اصلی گلوتاتیون هستند که باعث تحریک آنزیمهای پاکسازی کبد میشوند. گلوتاتیون یک ترکیب پروتئینی کوچک است که از سه اسید آمینه سیستئین، اسید گلوتامیک و گلیسین ساخته شدهاست و نقش مهمی در پاکسازی بدن ایفا میکند. سبزیجات Cruciferous باعث افزایش تولید گلوکوزینولات در سیستم بدن میشود که در مهار سرطان و تنظیم استرس اکسیداتیو در سلولها نقش مهمی دارد.
۸. زردچوبه
علاوه بر استفاده از زردچوبه به عنوان ادویه و رنگدانه، قرنها در هند برای اهداف دارویی استفاده شده است. کورکومین ماده مؤثر و اصلی زردچوبه است و خواص بیولوژیکی قدرتمندی دارد. این ادویه حاوی آنتی اکسیدانهایی است که سلولهای کبدی را ترمیم میکنند. همچنین باعث تقویت کبد در سم زدایی فلزات و در عین حال تولید صفرا میشود. مطالعات نشان میدهند کورکومین یک آنتی اکسیدان بالقوه و یک ترکیب ضد التهابی است. کورکومین در تولید مواد شیمیایی بدن نقش مهمی دارد و چون پیامرسان شیمیایی را کاهش میدهد، به جلوگیری از بیماریهای کبدی و ریوی کمک میکند.
۹. سیر
از هزاران سال پیش، سیر برای معالجه طیف گستردهای از دردها و بیماریها از جمله مشکلات تنفسی، انگلها و مشکلات هضم تجویز شده است. اکنون، یک مطالعه منتشر شده در ژورنال Nutritional Biochemistry، گزارش کرده است که مکملهای سیر ممکن است در عملکرد کبد موثر باشند. مقاله دیگری دریافت که یک ترکیب مشتق از سیر ممکن است به بهبود آسیب کبدی ناشی از الکل کمک کند. سیر سرشار از گوگرد است و آنزیمهای کبدی را فعال میکند، خصوصا آنزیمهایی که به بدن کمک میکنند تا سموم را از بین ببرند. سیر همچنین حاوی مقادیر زیادی سلنیوم است، سلنیوم یک ریز مغذی اساسی است که به تقویت سطح آنزیم آنتی اکسیدان طبیعی در کبد کمک میکند. مصرف مکمل سلنیوم به کبد مهمات بیشتری را در مبارزه با آسیبهای ناشی از استرس اکسیداتیو میدهد.
۱۰. گردو
گردو منبع خوبی از گلوتاتیون، اسیدهای چرب امگا ۳ و اسید آمینه است که از اقدامات طبیعی پاکسازی کبد بویژه هنگام سم زدایی آمونیاک حمایت میکند.
۱۱. روغن زیتون
روغن زیتون اگرچه چربی است، اما به عنوان چربی سالم در نظر گرفته میشود. روغنهای ارگانیک تحت فشار مانند زیتون، شاهدانه و بذر کتان از کبد پشتیبانی میکنند و یک پایه مایع برای پاکسازی بدن فراهم میکنند که میتوانند سموم مضر را از بین ببرند. روغن زیتون به دلیل فواید بسیاری از جمله تأثیرات مثبت بر قلب و سوخت و ساز بدن یک چربی سالم به حساب میآید. اما اثرات مثبتی روی کبد نیز دارد. یک مطالعه کوچک که بر روی ۱۱ نفر از افراد مبتلا به NAFLD صورت گرفت، نشان داد که مصرف یک قاشق چایخوری (۶/۵ میلیلیتر) روغن زیتون در روز، سطح آنزیم و کبد را بهبود میبخشد. همچنین سطح پروتئین مرتبط با اثرات متابولیک مثبت را افزایش میدهد. شرکت کنندگان همچنین تجمع چربی کمتر و جریان خون بهتری در کبد داشتند. چندین مطالعه اخیر نشان دادهاند که مصرف روغن زیتون در انسان تأثیرات مشابهی از جمله تجمع چربی کمتر در کبد، بهبود حساسیت به انسولین و افزایش سطح خون آنزیمهای کبدی نیز دارد. همچنین نشان داده شده است که سطح چربی کبد را کاهش میدهد. تجمع چربی در کبد بخشی از اولین مرحله بیماری کبد است. بنابراین اثرات مثبت روغن زیتون بر چربی کبد و همچنین سایر جنبههای بهداشتی، آن را به بخشی ارزشمند از یک رژیم غذایی سالم تبدیل کرده است.
این غذاها به طور طبیعی کبد را پاکسازی میکنند. هنگامی که کبد سرشار از قند، الکل و غذاهای چرب میشود، قادر به متابولیزه کردن هیچ چیزی نمیشود و شروع به توسعه ذخایر چربی در درون خود میکند. این وضعیت باعث اختلال و بیماری کبد میشود و میتواند کشنده باشد. از آنجا که در دنیای واقعی غذاهای فست فودی و مضر افزایش یافته است، بهترین توصیه ما این است که اعتدال را رعایت کنید و مراقب کبد خود باشید.
منبع: بلاگ بورسیکا