تقریبا تا قبل از سال ۱۳۴۰ بیماری سرطان دهانه رحم نخستین دلیل مرگ خانم‌ها بود، بیماری‌ای که این روزها به شیوه‌های گوناگون تشخیص داده می‌شود. یکی از روش‌های پی بردن به سرطان دهانه رحم انجام آزمایش پاپ اسمیر است. در این مقاله در مورد آزمایش پاپ اسمیر، شرایط، روش، زمان و هزینه انجام آن توضیح خواهیم داد.
آزمایش پاپ اسمیر ( pop smear) به منظور پیشگیری از سرطان در رحم انجام می‌شود و از پیش سرطان که دگرگونی‌های سلولی می‌باشند و اگر با روش درستی مداوا نشوند احتمال دارد منجر به سرطان شوند، نیز جلوگیری می‌کند.
تعریف تست پاپ اسمیر
آزمایش پاپ اسمیر، دهانه رحم را به منظور دگرگونی‌های غیرطبیعی سلول مورد بررسی قرار می‌دهد. گردن رحم که به واژن متصل است کمی پایین‌تر از رحم قرار دارد. درصورتی که این تغییرات سلولی روی گردن رحم پیدا و مداوا نشود، ممکن است به سرطان دهانه رحم منجر شود.
چرا باید آزمایش پاپ اسمیر انجام شود؟
آزمایش پاپ اسمیر ممکن است نجات دهنده‌ی زندگی شما باشد. این آزمایش قادر است علائم اولیه سرطان دهانه رحم را بیابد. درضمن تست‌های پاپ اسمیر این توانایی را دارند که یاخته‌های غیرطبیعی دهانه رحم را پیش از آنکه به سلول‌های سرطانی تبدیل شوند بیابند. با مداوای این یاخته‌های غیرطبیعی و تست پاپ اسمیر می‌توانید از مبتلا شدن به سرطان گردنه رحم پیشگیری کنید.
آیا همه بانوان باید تست پاپ اسمیر را انجام دهند؟
اغلب بانوان در رنج سنی ۲۲ تا ۶۶ سالگی باید تست پاپ اسمیر را انجام دهند. درصورتی که خانمی درحال حاضر از لحاظ جنسی فعالیتی ندارد نیز باید یک آزمایش پاپ اسمیر انجام دهد. درضمن بانوانی که پیش از ۶۶ سالگی یائسه شده‌اند همچنان به تست‌های مرتب پاپ اسمیر احتیاج دارند.
بانوان ۶۶ سال به بالا در صورتی که سه تست نرمال پاپ اسمیر متوالی را پشت سر گذاشته‌اند و هیچ تست غیرنرمالی در دهه‌ی پیش نداشته‌اند، احتیاجی به تست پاپ اسمیر نخواهند داشت. بانوانی که اغلب به دلیل هیسترکتومی، گردن رحم ندارند و نیز پیشینه سرطان دهانه رحم یا آزمایش‌های پاپ غیرنرمال ندارند، احتیاجی به تست پاپ اسمیر ندارند.
اگر به دلیل سلول‌های غیرنرمال دهانه رحم (سرطان دهانه رحم) هیسترکتومی دارید، باید سالیانه تست پاپ اسمیر انجام دهید تا زمانی که سه تست متوالی نرمال داشته باشید.
درصورتی که رحمتان را برداشته‌اید ولی هنوز دارای دهانه رحم هستید (هیسترکتومی غیررایج)، باید مرتبا تا ۶۶ سالگی تست پاپ اسمیر را تا زمانی که سه تست نرمال پاپ داشته باشید، انجام دهید.
فراموش نکنید که پیش از متوقف نمودن تست های مرتب پاپ اسمیر، باید به پزشک مراجعه و با او مشورت کنید.
شرایط انجام آزمایش پاپ اسمیر
این آزمایش بسته به سن و پیشینه پزشکی شما است. با پزشک در رابطه با آنچه که مناسب شماست مشورت نمایید. اغلب خانم‌ها می‌توانند این شیوه را پیش بگیرند:
- درصورتی که رنج سنی شما ۲۲ تا ۲۹ سال است، هر سه سال ۱ مرتبه باید تست پاپ اسمیر انجام دهید.
- درصورتی که رنج سنی شما ۳۰ تا ۶۶ سال است، هر پنج سال ۱ مرتبه باید تست پاپیلومای انسانی و هر سه سال ۱ مرتبه باید تست پاپ اسمیر انجام دهید.
- برخی از بانوان احتمال دارد به این تست ها بیشتر نیاز داشته باشند، در این رابطه پزشک باید نظر دهد. ازطرفی انجام برای آزمایش پاپ اسمیر در شرایط زیر نیز نظر پزشک بسیار حائز اهمیت است:
- به دلیل پیوند عضو، پرتو درمانی یا مصرف استروئید، سیستم دفاعی بدن دچار ضعف شده باشد.
- قبلا از آزمایشات پاپ اسمیر برای درمان سرطان دهانه رحم استفاده نموده اید.
- مبتلا به HIV هستید. خانم‌هایی که ایدز دارند بیشتر احتمال مبتلا شدن به سرطان دهانه رحم و دیگر مشکلات گردنی دارند. این قشر از خانم‌ها باید یک آزمایش اولیه پاپ اسمیر انجام دهند وبعد از ۶ ماه دوباره این تست را انجام دهند. درصورتیکه هر دو تست پاپ نرمال باشند، خانم‌ها باید مجددا آزمایش شوند.
آمادگی برای انجام تست پاپ اسمیر
عوامل زیر را دو روز پیش از تست رعایت کنید زیرا ممکن است موجب نتایج اشتباه آزمایش پاپ اسمیر شوند:
- از تامپون ها استفاده نکنید.
- عدم استفاده از کرم‌ها، اسپری‌ها، شامپوها، پودرها یا مواد مخصوص واژینال
- پرهیز از برقراری رابطه جنسی
- حمام نکنید.
زمان مناسب برای انجام آزمایش پاپ اسمیر
پیشنهاد پزشکان بر این است که وقتی پریود هستید این آزمایش انجام نشود. زمان مناسب برای تست ۱۰ الی ۲۰ روز بعد از روز اول پریودی می‌باشد.
نحوه‌ی انجام آزمایش پاپ اسمیر
دکتر می‌تواند یک تست پاپ را آسان و سریع در یک آزمایش لگن انجام دهد. در این روش شما بر روی تخت می‌خوابید و دکتر یک ابزار به اسم اسپکولوم را وارد واژن می‌کند و توسط آن می‌تواند رحم را ببیند. بعد توسط یک چوب مخصوص تعدادی سلول را از روی دهانه رحم و داخل آن برمی‌دارد و آن‌ها را روی یک شیشه مخصوص گذاشته و سپس به آزمایشگاه می‌فرستد. این آزمایش دردناک نیست شاید کمی سوزش داشته باشد و نگران کننده باشد.
زمان دریافت نتیجه آزمایش پاپ اسمیر
اغلب جواب‌های آزمایش که نرمال هستند ۷ تا ۲۱ روز بعد به شما داده می‌شود. درصورتیکه تست نشانگر این است که احتمالا چیزی اشتباه شده است، دکتر به شما می‌گوید که آزمایش‌های بیشتری انجام دهید. جواب‌های این تست‌ها به پزشک شما اجازه می‌دهد که تشخیص بهتری داشته و بهترین راه مداوا درمان را برگزیند.
دلایل بسیاری برای نتایج غیرنرمال تست پاپ اسمیر وجود دارد و همیشه بیانگر این نیست که سرطان دارید، ممکن است مشکلات کوچکی در رابطه با دهانه رحم پیش آمده باشد. سرطان دهانه رحم عموما سالیان سال زمان می‌خواهد تا رشد نماید.
درصورتی که جواب تست پاپ نامشخص باشد یا نشان دهنده‌ی تغییر ریزی در یاخته‌های دهانه رحم باشد، دکتر احتمالا آزمایش را تا ۶ الی ۱۲ ماه تکرار نماید.
بعضی از سلول‌های غیرنرمال باعث ابتلا به سرطان می‌شوند. مداوای سلول‌های غیرنرمال که به خودی خود از بین نخواهند رفت، ممکن است باعث بهبود همه موارد سرطان دهانه رحم شود.
درمجموع نتیجه تست پاپ یکی از ۶ مورد زیر می‌باشد:
۱- نرمال یا بدون تغییر
۲- یاخته‌های دارای فلس غیرطبیعی بی‌اهمیت: (ASCUS) وجود سلول‌های غیر طبیعی که سرطانی به شمار نمی‌آیند. این سلول‌ها معمولا به دلیل وجود عفونت HPV می‌باشند.
۳- مشکل ساختار پوششی درونی دارای فلس: این مشکلات غیرنرمال ممکن است نشان‌دهنده‌ی علائم مراحل اولیه سرطان باشند که دارای دو سطح بالا و پایین هستند . سطح بالا سلول‌هایی هستند که ممکن است سبب سرطانی شدن دهانه رحم شوند.
۴- سلول‌های دارای فلس غیرنرمال که نشانگر وجود ضایعات درجات بالا است. دگرگونی‌هایی در یاخته‌ها وجود دارند که احتمال دارد SILها سطح بالا باشند یا خیر.
۵- یاخته‌های باد کرده (غده ای) غیرنرمال: این‌ها یاخته‌های متورم غیرنرمال هستند. نه سلول‌های دارای فلس که علائم سرطان در قسمت بالایی گردن رحم می‌باشد.
۶- سرطان: جواب تست پاپ اسمیر سلول‌های سرطانی بوده است.
راه‌هایی برای کاهش احتمال سرطان گردن رحم
- تست‌های مرتب پاپ، تست های پاپ اسمیر مرتب به دکتر شما کمک می کند تا هرچه زودتر و پیش از ابتلا به سرطان یاخته‌های غیرطبیعی را تشخیص دهد.
- زدن واکسن HPV پیش از ۲۶ سالگی، در اغلب موارد سرطان گردن رحم از یک نوع HPV نشات می‌گیرد که بوسیله دستگاه تنفسی منتقل می‌شود. اغلب بانوان هیچوقت متوجه نمی‌شوند که HPV دارند. HPV تقریبا پنهان می‌ماند اما بعضی اوقات خودشان از بین می روند. HPV می تواند دگرگونی‌هایی در یاخته‌های دهانه رحم به وجود آورد.
- برقراری رابطه جنسی فقط با یک نفر، احتمال کاهش این سرطان را در پی دارد.
- استفاده از کاندوم. بهترین روش برای پیشگیری از مبتلا شدن به مریضی‌های جنسی، مانند HPV است. راهکار اغلب موارد سرطان گردن رحم، این است که از رابطه جنسی دهانی و مقعدی پرهیز کنید.
پرسش‌های متداول درمورد آزمایش پاپ اسمیر
۱.جواب تست پاپ اسمیر من “مثبت کاذب” است. این به چه معناست؟
جواب آزمایشات همیشه مطلق و کامل نخواهند بود. جواب منفی کاذب ومثبت کاذب نیز می‌تواند وجود داشته باشد.
نتیجه مثبت کاذب به شما می‌گوید که یاخته‌های دهانه رحم غیرنرمال است ولی در حقیقت سرطانی محسوب نمی‌شوند و مشکل خاصی وجود ندارد.
نتیجه منفی کاذب به شما می‌گوید سلول های شما نرمال هستند ولی دارای مشکل هستند. منفی‌های اشتباه باعث تاخیر در تشخیص و مداوای سلول های مشکل‌دار دهانه رحم می‌شوند. اما با انجام آزمایشات پاپ اسمیر ساده شانس شما احتمال کشف مشکل و درمان آن افزایش پیدا می‌کند.
۲.آزمایش پاپ اسمیر در حین بارداری قابل انجام است؟
این آزمایش در ۳ ماه اول دوره ایرادی ندارد. در دوران حاملگی دو هفته پس از روز اول آخرین پریودی، زمان خوبی برای انجام این آزمایش است. بعد از حاملگی باید تقریبا دوماه از فارغ شدن بگذرد و بعد این آزمایش انجام شود.
۳.آیا انجام آزمایش پاپ اسمیر در دختران باکره هم ممکن است؟
خیر
۴.علت لکه بینی و خونریزی پس از آزمایش پاپ اسمیر چیست؟
این علائم تا دو روز طبیعی است و به علت تحریک ترشحات گردن رحم است شاید هم به علت عفونت باشد که درصورتیکه ادامه داشت، توصیه می‌شود به پزشک مراجعه کنید.
۵.اصطلاح unsatisfactory در آزمایش پاپ اسمیر یعنی چی؟
در این صورت باید بعد از ۶ ماه مجددا آزمایش دهید و نتیجه مورد ارزیابی قرار گیرد.
۶.بین دو آزمایش پاپ اسمیر چقدر فاصله باشد؟
حدودا ۲ ماه.
۷.در نتیجه آزمایش پاپ اسمیر cells Absence of Endocervical یعنی چه؟
دراین صورت شما باید آزمایش را با رعایت فاصله زمانی تکرار نمایید. درصورتی که یائسه شدید با این جواب نیازی به تکرار نیست فقط یا پزشک صحبت کنید.
۸.در آزمایش پاپ اسمیر inflammation یعنی چه؟
این عبارت بیانگر التهاب گردن رحم است که معمولا به علت یک عفونت باکتریایی می‌باشد و پیشنهاد می‌شود مداوای دارویی عفونت را آغاز کنید.
۹. آزمایش پاپ اسمیر با چه هزینه‌ای انجام می‌شود؟
معمولا درمانگاه‌ها در هر منطقه‌ای این آزمایش را با مبلغ اندک انجام می‌دهند. ولی درصورتی که در مطب شخصی انجام شود تقریبا ۴۰ تا ۵۰ هزار تومان هزینه بر است.
