سیستم ایمنی بدن نیاز به فعالیت و تقویت دارد، هربار که ورزش می‌کنید، گردش سلول‌های ایمنی بدن بیشتر شده و بدن شما مقاوم‌تر می‌شود. ورزش، آمادگی جسمانی شما را بهبود می‌بخشد و می‌تواند سیستم ایمنی بدن شمارا تقویت کند و بدن را در برابر عفونت‌ها حفظ نماید. محققان اثبات کرده‌اند تمرین ورزشی با شدت متوسط می‌تواند شانس ابتلا به سرماخوردگی را کاهش دهد؛ بنابراین اگر روزانه ۲۰ تا ۳۰ دقیقه به پیاده‌روی بروید، به باشگاه رفته و یا دوچرخه‌سواری کنید، کمتر دچار سرماخوردگی خواهید شد.
در یک مطالعه در مجله پزشکی آمریکا، اثبات شده است، زنانی که هرروز نیم ساعت پیاده‌روی می‌کنند و این فعالیت را به مدت یک سال به‌صورت متداوم انجام می‌دهند، به میزان ۵۰ درصد کمتر زنان معمولی دچار سرماخوردگی خواهند شد.
آیا در هنگام سرماخوردگی، میتوانیم ورزش کنیم؟
همه انسان‌ها و حتی ورزشکاران این سؤال در ذهنشان ایجاد می‌شود، که آیا در دوران سرماخوردگی هم می‌توان ورزش‌های روزانه خود را انجام دهند یا خیر. جواب این سؤال این است: “بستگی دارد”.
در ابتدا باید تأثیر تمرینات خفیف، متوسط و شدید روی سرماخوردگی و آنفولانزا را بررسی کنیم، در ابتدا شدت تمرینات را مشخص کرده و سپس شدت بیماری خود را از روی علائم تشخیص دهید. بیشتر انسان‌ها اعتقاد دارند که ورزش دوای هر دردی است اما زمانی که صحبت از آنفولانزا و عفونت می‌شود، این داستان فرق دارد.
پزشکان معتقدند که ورزش برای پیشگیری از بیماری بسیار مفید است، اما استفاده از آن به‌عنوان درمان در سرماخوردگی‌های شدید و آنفولانزا ممکن است خطرناک باشد و بهتر است این کار زیر نظر پزشک انجام داده شود. فعالیت‌های ورزشی ضربان قلب شمارا افزایش می‌دهند، در همین راستا مصرف برخی از داروهای مبارزه با عفونت و سرماخوردگی باعث افزایش ضربان قلب خواهد شد، بنابراین ممکن است در برخی موارد برای شما دردسرساز شود. اگر آسم، بیماری قلبی و یا سرماخوردگی دارید، حتماً قبل از تمرین با دکتر خود صحبت کنید.
نوع ورزش:
شدت و نوع ورزش بر مفید و مضر بودن آن تأثیر بسیار زیادی میگذارد. در ابتدا با دسته‌بندی این ورزش‌ها بیشتر آشنا شوید:
تمرین شدید:
پزشکان معتقدند که ورزش‌های خیلی سنگین را به تعویق بیندازید و تا چند روز بعد از بهبودی آن را انجام ندهید. سیستم بدنی شما در چالش جدیدی افتاده است و ورزش می‌تواند تأثیر منفی بر روی آن بگذارد و روند بیماری را طولانی‌تر کند.
ورزش‌های متوسط و خفیف:
این نوع ورزش‌ها به میزان علائم شما بستگی دارد. به‌طورکلی اگر نشانه‌های سرماخوردگی شما به اعضای بالا گردن مربوط شود، به‌طور مثال آبریزش بینی، گرفتگی بینی و سینوس، و گلودرد جزئی، علائم شما را تشکیل دهند، ورزش روند بهبود بیماری را کند نکرده و به شما آسیب نمی‌زند. درصورتی‌که علائمی مانند تب در بدن وجود ندارد، با استفاده از ورزش می‌توانید روند بهبودی خود را تسریع ببخشید.
اگر آب زیادی می‌نوشید و در کنار آن ورزش‌های سبک انجام می‌دهید. تمرینات ورزشی مجاری تنفسی و بینی شمارا باز می‌کند و تنفس برای شما آسان‌تر خواهد شد. اما در صورت کم بودن آب بدن؛ ورزش شرایط بینی شمارا بدتر خواهد کرد.
به‌طورکلی بهتر است زمان و شدت ورزش خود را کاهش دهید، مثلاً به پیاده‌روی بروید. به‌طور تدریجی تمرین معمولی خود را به آرامی ادامه دهید. بهتر است بعد از ورزش زمانی را به ریکاوری بپردازید، تا بدنتان استراحت کرده و قوای لازم را داشته باشد. هنگامی‌که تمرینات، بیش‌ازحد شدید باشد، تعداد گلبول‌های سفید خون در بدن شما کاهش می‌یابد. درعین‌حال، کورتیزول، هورمون استرس شما ممکن است بالا برود که تأثیر منفی بر روی جسم و روح شما دارد.
در بورسیکا بخوانید: ۱۰ راه برای جلوگیری از سرماخوردگی در پاییز و زمستان
با بروز علائم زیر ورزش را کنار بگذارید
درصورتی‌که بیماری شما شدید بوده و علائم زیر را دارید بهتر است در خانه استراحت کرده و برای چند روز ورزش را کنار بگذارید:
- شکم‌درد
- معده درد
- تب
- سرفه‌هایی که از قفسه سینه ایجاد می‌شوند و دردناک هستند
- بدن‌درد و خستگی شدید و دردهای عضلانی
- قفسه سینه شما بیش‌ازحد پر است
- احساس سرفه و خفگی می‌کنید
- سرگیجه
- مشکل تعادلی
- علائم آنفلوانزا، مانند استفراغ، اسهال یا بثورات
- درصورتی‌که سابقه بیماری قلبی و یا آسم دارید
همان‌طور که گفتیم علائم آبریزش بینی، گرفتگی بینی و سینوس، گلودرد جزئی و … که نواحی بالای گردن را درگیر می‌کنند، خطر کمتری دارند و می‌توانید در هنگام بروز آن ورزش‌های سبک انجام دهید.
روند بیماری سرماخوردگی و آنفولانزا
این اعتقاد اشتباه در میان ورزشکاران رواج یافته است که با عرق کردن و ورزش شدید، می‌توانید سرماخوردگی و آنفولانزای خود را از بین ببرید؛ که این اشتباه‌ترین عقیده است. پزشکان معتقدند زمانی که یک فرد مبتلا به آنفلوانزا یا بیماری‌های عفونی است و تب دارد، سیستم ایمنی بدن او برای کاهش عفونت شروع به فعالیت می‌کند و ورزش با وارد کردن فشار و استرس کار سیستم ایمنی بدن را مشکل‌تر می‌کند.
یک سرماخوردگی بدون عارضه در بزرگ‌سالان باید حدود هفت روز تمام شود. آنفلوانزا که عوارض مانند برونشیت یا سینوزیت را ایجاد می‌کند، می‌تواند دو هفته طول بکشد. علائم سرفه و احتقان در صورت عدم درمان، ممکن است هفته‌ها ادامه داشته باشد. به‌طورکلی، آنفلوانزا، حتی بدون عارضه، می‌تواند شمارا به مدت ۱۰ روز تا دو هفته درگیر کند.
در صورت ابتلا به بیماری سرماخوردگی شدید و آنفولانزا، زمانی که تب شما فروکش کرد؛ تا یک هفته کامل صبر کنید، ابتدا پیاده‌روی‌های طولانی و سبک‌تر شروع کرده و سپس به‌مرور، تمرینات خود را شدیدتر کنید. درصورتی‌که در هنگام انجام ورزش احساس خستگی غیرمعمول دارید، شدت تمرینات را کم کنید تا بدن به شرایط جدید عادت کند. به‌جای تمرینات سنگین بدن‌سازی، یوگا یا پیلاتس انجام دهید.
مانند زمانی که بازویتان می‌شکند و یا مچ پا آسیب می‌بیند، بدن در مواجه با آنفولانزا و عفونت؛ به استراحت و زمان ریکاوری نیاز دارد تا بتواند سختی تمرین را تحمل کند.
درصورتی‌که شدت بیماری شما کم شد و تب ندارید، تمرینات سبک به همراه استراحت و تغذیه مناسب، می‌تواند روند بهبودی شما را سریع‌تر کرده و احساس بهبود بیشتری داشته باشید.
علاوه بر این افزایش ضربان قلب و تنفس می‌تواند باعث تخریب مخاط و تخریب مویرگ‌های خاص می‌شود و مجرای گوش و بینی شما را باز کرده و میزان سرفه و عطسه شما را کاهش دهد. بنابراین در مواردی که سرماخوردگی جزئی دارید بهتر است از شدت تمرینات خود بکاهید و تمرینات سبک و متوسط انجام دهید. اکنون زمان عضله سازی و یا کاهش وزن نیست. بهتر است ضربان قلب خود را به ۶۰ درصد حالت مشابه قبلی خود برسانید (حداکثر ۱۱۰ ضربه در دقیقه برای یک فرد معمولی).
شما با شرایط بدنی خود بیشتر آشنا هستید. در صورت سرگیجه از ورزش‌های مانند کوهنوردی اجتناب کنید، درصورتی‌که گرفتگی گوش و بینی دارید، غواصی و شنا نکنید؛ و در صورت مشکلات چشمی بدون عینک آفتابی نباشید. بهتر است مایعات بیشتری بنوشید، رژیم غذایی مقوی و سالم داشته باشید و بیشتر بخوابید.
پیشگیری و مقابله با سرماخوردگی در ورزشکاران:
با استفاده از راهکارهای زیاد شانس ابتلا به سرماخوردگی را کاهش داده و در صورت ابتلا به سرماخوردگی روند درمانی خود را سرعت ببخشید:
یک ورزش منظم و در حد متوسط انجام دهید. درصورتی‌که سالم هستید، انجام حرکات ورزشی متوسط و افزایش تدریجی آن خطر ابتلا به عفونت‌های تنفسی فوقانی را کم می‌کند. بنابراین در تمرینات خود جهش ناگهانی نداشته باشید. در صورت سرماخوردگی نیز در صورت بروز علائم ضعیف، ورزش سبک انجام دهید.
بهتر است بیشتر از حد توان ورزش نکنید. تنها در مسابقات می‌توانید این فشار بیش‌ازاندازه را به خود وارد کنید. درصورتی‌که هرروز هرماه تمرینات خیلی سنگین انجام دهید ممکن است بیمار شوید.
رژیم غذایی مناسب. چه درزمانی که در سلامت به سر می‌برید و یا زمانی که سرما خورده‌اید، رژیم غذایی مناسب و سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی به بهبود بیماری شما کمک می‌کند.
برنامه لاغری خود را کنار بگذارید. بهتر است در زمان سرماخوردگی برنامه رژیم لاغری خود را کنار بگذارید و تا زمان بهبودی آن را به تعویق بیندازید.
خواب. در زمان بیماری و سلامت، کیفیت خواب بسیار مهم است و سیستم ایمنی بدن شمارا تقویت می‌کند.
آب بیشتری بنوشید. هیدراته کردن بدن در زمان سرماخوردگی به بهبود بدن شما کمک می‌کند.
مراقبت‌های بهداشتی در باشگاه‌ها:
درصورتی‌که بیماری‌تان خفیف است و تصمیم گرفته‌اید به باشگاه بروید، بیشتر مراقب باشید. میکروب‌ها می‌توانند از طریق نفس و بزاق شما پخش‌شده و از طریق عرقتان به سطوح دیگر منتقل شوند.
- دست‌های خود را قبل از ورود به باشگاه و بعد از آن بشورید. بعد از انجام حرکات ورزشی، وزنه‌ها و سطوحی که روی آن خوابیده‌اید، را پاک کنید. اگر حریف تمرینی دارید تا بهبودی کامل به او نزدیک نشوید.
- در هنگام عطسه جلوی دهان خود را بگیرید، تا میکروب‌ها بر روی تجهیزات و یا فضای باشگاه پخش نشوند.
- دستمال آلوده خود را به سطل زباله منتقل کنید.
جمع‌بندی:
به‌طورکلی ورزش از تمامی جهات مفید است، بیشتر محققان درزمینه تأثیر فوق‌العاده ورزش بر سلامتی، مقالات بسیار زیادی چاپ کرده‌اند. اما ورزش‌های طاقت‌فرسا و به مدت طولانی بدن شمارا ضعیف کرده و خطر ابتلا به سرماخوردگی را زیادتر می‌کند. بهتر است از ورزش‌های در حد توان خود استفاده کنید و با تغذیه سالم به‌مرور شدت تمرینات را بیشتر کنید.
در زمان بیماری و سرماخوردگی درزمانی که شدت بیماری کم است و علائم آن به بالای گردن مربوط می‌شود (آبریزش بینی گرفتگی بینی و سینوس، گلودرد جزئی) می‌توانید تمرینات متوسط و خفیف را در محدوده زمانی کوتاه‌تری انجام دهید و از ورزش‌های سنگین در مواقع سرماخوردگی پرهیز کنید. اگر تب‌دارید، غدد لنفاوی شما تحریک‌شده، خستگی یا درد عضلانی شما زیاد است، باید از ورزش خودداری کنید و تا دو هفته هیچ ورزش سنگینی را انجام ندهید.
منابع:
