باوجود مشغلههای زندگی مدرن، هنوز هم برخی از جشنها و اعیاد قدیمی زنده نگهداشته شده و اجرا میشوند. یکی از این جشنها، شب یلدا است، که درواقع شروع زمستان را نوید میدهد و طولانیترین شب سال است، البته تنها یک دقیقه طولانیتر است، اما به نماد و سمبلی برای جشن و دورهم بودن تبدیل شده و خانوادههای ایرانی در این روز به جشن و شادی میپردازند.
در این روز تمام اقوام و آشنایان در خانه بزرگ فامیلی جمع میشوند، با هم گرم صحبت شده و داستانها و نقلهای بزرگ فامیل را گوش میدهند، انار و هندوانه، آجیل و میوه خشک میخورند، قران میخوانند و فال حافظ میگیرند.
ننه سرما شخصیت اصلی در افسانههای زمستانی ایرانی است که مسئول سرما و برف و باران میباشد که دو پسر به نام چله بزرگ و چله کوچک دارد. ایرانیها زمستان را به دو چهل روز تقسیم کرد، اولین چهل روز از شب یلدا آغاز میشود.
طبخ غذا و سفرهآرایی و میوهآرایی یکی از کارهایی است که در این شب انجام میشود. البته امروزه شب یلدا تجملاتیتر شده و از صاف و ساده بودن دوران گذشته فاصله گرفته است. برای برگزاری جشن در این شب نیازی به هزینههای زیاد است شما بهراحتی و با استفاده از چند راهکار میتوانید سفره یلدا زیبایی داشته باشید. در این مطلب میخواهیم روشهای تزئین سفره یلدا را به شما آموزش دهیم تا با اجرای آن یک شب یلدا زیبا در کنار خانوادهتان خلق کنید:
غذا نقش مهمی در جشن یلدا دارد، در اکثر نقاط ایران با توجه به فرهنگ و آداب و رسوم خاص، یک غذای خوب طبخ میشود. برخی از اقوام فسنجان میخورند و برخی دیگر سبزیپلو با ماهی و یا آشهای مخصوص ناحیه خود را طبخ میکنند.
میوهآرایی:
میوههای پاییزی مانند انار، خرمالو، هندوانه، لبو، کدو تنبل، کیوی، کونوس و … از ارکان اصلی سفرههای یلدا به حساب میآیند. شما میتوانید با میوهآرایی و تزئینی آنها، سفره یلدا خود را زیباتر کنیم. در این قسمت چند مدل از میوهآرایی را به شما آموزش میدهیم. برای درست کردن این تزئینات میتوانید از قالبهای شیرینی استفاده کنید و میوهها را بهصورت قالبی و در شکل مختلف درآورده و بر روی سیخهای چوبی بزنید و یا با استفاده از چاقو برشهای گل مانندی روی میوههایی مانند سیب و کیوی ایجاد کنید که در این قسمت نمونههایی از آن را مشاهده میکنید.
توپکهای هندوانه.
برای این کار هندوانه را به دو قسمت تقسیم کرده و یک سمت آن را بهصورت دیسک برش بزنید تا از آن بهعنوان ظرف استفاده کنید، و از قسمت دیگر آن استفاده کنید، و بهوسیله اسکوپ بستنی، هندوانه را به شکل دایرهای درآورده و در ظرف بچینید.
ژله هندوانه
یکی از روشهای جذاب برای درست کردن ژله استفاده از پوست هندوانه است. برای تهیه آن کافی است هندوانه را به دو قسمت تقسیم کرده و یک سمت آن را بردارید و تمام گوشت هندوانه را خارج کنید. سپس ژله هندوانه را آماده کرده و در پوست آن بریزید تا ببندد. سپس آن را قاچ کنید.
حکاکی روی پوست هندوانه نیز ایده جالبی است اما اندکی به ظرافت و مهارت احتیاج دارد.
تزئین انار
برای استفاده از انار میتوانید آن را دان کرده و در ظرفهای کوچک بریزید و یا برای تزیین انواع دسرها از آن استفاده نمایید، و یا آن را به صوت تکهای بر روی سیخهای چوبی قرار دهید.
در دسرهای شب یلدا میتوانید شکلات اناری درست کنید. یک بسته شکلات نه زیاد تلخ و نه زیاد شیرین را به روش بن ماری، آب میکنیم و در قالبهای گرد بسته بهاندازه میریزیم. و سپس روی آن را با دانه انار و پسته تزئین میکنیم. بهتر است کف قالب اندکی چرب باشد. سپس آن را در یخچال میگذاریم تا سفت شود.
تزئین پفیلا
شما میتوانید پفیلا را در خانه و با طعمهای نمکی، فلفل و گوجهای درست کنید و به شکلهای زیبایی تزئین نمایید. برای تزئین پفیلا به شکل حیوانات کافی است آن را در پلاستیک یا سلفون ریخته و قسمتهای مختلف بدن حیوان را درست کنید و سپس روی هم قرار داده وصل نمایید.
مثلاً برای تزیین پفیلا بهصورت آدمبرفی ابتدا گوشه پایینی پلاستیک را گره بزنید تا گرد شود سپس پفیلا را درون پلاستیک بریزید تا بدن آدمبرفی ایجاد شود. برای سر آدمبرفی نیز میتوانید به همین صورت عمل کنید و با کمک چسب حرارتی سر آدمبرفی را بچسبانید. سپس کلاه و چشم و بینی و دستهای آدمبرفی را به بدنش بچسبانید.
ژله و دسر
شما میتوانید از ژلههای رنگارنگ برای تزئین سفرتان استفاده کنید. این ژلهها بسیار آسان درست میشوند. کافی است رنگهای قرمز، سفید و سبز آن را انتخاب کرده و ژله هندوانه درست کنید. میتوانید از طعم طالبی، انار و آلوئهورا آن استفاده کنید.
ژله رولی هندوانه نیز نمونهای دیگر از این نوع دسرها است که به جای آب سرد از بستنی استفاده میشود. سپس لایههای ژلهها را به ترتیب بعد از سفت شده هر لایه روی هم میریزید. درنهایت آن را بهصورت خطهای صاف و نوارهای نازک برش زده و هر نوار را از ابتدا کار رول میکنیم.
آجیل و پشمک
آجیلها رکن اصلی شب یلدا محسوب میشوند که تزئین آنها نیز میتوانید بسیار لذتبخش بوده و سفرهتان را زیباتر کند. برای استفاده از آن کافی است بر روی یک یونولیت گرد یا مستطیل، طرح موردنظر را پیدا کرده و مقواهایی را بهصورت نوارهای باریک برش دهید و بر روی خطوط و مرزهای کشیده شده بر روی یونولیت بچسبانید. این نوارهای مقوایی باید بهصورت عمودی روی مرزها چسبیده شوند تا محدودهها را از هم جدا کنند. حال میتوانید در هر محدوده یک نوع آجیل بریزید و آن را پر کنید. از این روش برای تزئین پشمک نیز استفاده میشود.
قندهای رنگی طرح هندوانه
برای درست کردن این قندها، از رنگ خوراکی، سفیده زده شده ۴ قاشق، ۱ لیوان شکر به مقدار لازم استفاده میشود. مقداری شکر را در ظرف کنید، و رنگ خوراکی به آن اضافه کنید، تا رنگ موردنظرتان به دست بیاید، حال به آن سفیده هم زده شده اضافه کنید. مواد را که شبیه ماسه خیس شده بر روی یک سطح پهن کرده و روی آن را صاف کنید. و برای درست کردن قند هندوانهای، از سه رنگ سبز، سفید، قرمز، روی آن استفاده کنید. و درنهایت آن را برش زده و ده دقیقه داخل فر قرار دهید تا سفت شود و یا میتوانید روی بخاری بگذارید تا سفت شود.
کیکهای یلدایی
وقتی به شب یلدا نزدیک میشویم اکثر قنادیها کیکهایی به شکل هندوانه درست میکنند که قرار دادن آن بر روی سفره زیبایی خاصی به آن میبخشد. شما میتوانید این کیکها را در خانه تهیه کرده و خامه کشی کنید.
به عنوان مثال در این قسمت یک چیز کیک ساده را به شما آموزش میدهیم. میتوانید از پودر کیک آماده استفاده کنید؛ و چند قطره رنگ سبز اضافه کنید تا رنگ آن سبز شود. بعد از آماده شده کیک یک لایه از کیک را به صورت طولی برش زده و روی سلفونی که در ماهیتابه قرار دارد میگذارید. برای لایه دوم، یک بسته بیسکوییت پتی بور رو پودر کنید و با صد گرم کرهی آب شده ورز دهید و کف ظرف یا قالب کمربندی پهن کنید و کاملاً فشار بدید تا منسجم شود. لایه آخر که همان لایه پنیری است، که برای تهیه آن پنیر رو با خامه و پودر قند خوب هم بزنید بعد ژلهی آلوئهورای خنک شده یا ژلاتین محلول در آب که خنک شده است را به آن اضافه کنید و یک لایه روی کیک پهن کنید و بزارید یخچال تا سفت شود. وقتی قسمت پنیری نیم بند شد، ژله قرمز درست کنید و روی آن بریزید و بگذارید تا در یخچال سفت شود. و در نهایت از شکلات چیپسی به عنوان هستههای هندوانه برای روش تزیین کنید.
استفاده از شمع وسایل تزئینی
برای زیباتر شدن سفر یلدا میتوانید از شمع استفاده کرده و یا ریسههای برقی را بر روی سفرهتان قرار دهید تا روشنایی آنها زیبایی خاصی به سفرهتان بدهد. علاوه بر این میتوانید از گلها کمک بگیرید و در کنار ظروف گلهای زیبا و خوش عطر قرار دهید.
در این قسمت چند نمونه سفره شب یلدا را مشاهده می کنید:
منبع: بلاگ بورسیکا