شپش سر یک انگل است که بیشتر در کودکان رواج دارد و سالانه چیزی در حدود ۶ تا ۱۲ میلیون کودک در مدرسه و مهدکودک به شپش سر مبتلا می‌شوند؛ این مشکل در پاییز و زمستان شیوع بیشتری دارد. وقتی فرد دچار شپش سر می‌شود، خارش و سوزش سر ممکن است او را آزار دهد و این اتفاق در کودکان غیرقابل تحمل‌تر می‌باشد. در این راستا اگر شما یا فرزندتان به شپش سر مبتلا هستید به‌راحتی می‌توانید آن را درمان کنید.
- درصورتی‌که شپش بر روی سرخود یا فرزندتان مشاهده کردید سریعاً به فکر درمان آن باشید.
- اگر افرادی به شپش سر مبتلا هستند و در نزدیکی شما زندگی می‌کنند، خطر آلوده شدن شما نیز وجود دارد و باید سریعاً بررسی شوید.
- درصورتی‌که تختخواب، روسری و یا کلاه و لباستان را به افرادی که به شپش سر مبتلا شده است قرض دهید؛ ممکن است به آن آلوده شوید و نیازمند بررسی هستید.
شما می‌توانید با استفاده از شامپو، لوسیون و کرم شست‌وشو و بسیاری از مواد طبیعی، شپش‌های سرتان را درمان کنید. درصورتی‌که باردار هستید و یا به فرزندتان شیر می‌دهید بهتر است با پزشکتان صحبت کرده و از دستورالعمل آن استفاده کنید.
در این قسمت چند راهکار خانگی برای درمان شپش را ذکر می‌کنیم؛ درصورتی‌که به پزشک و یا داروخانه دسترسی ندارید می‌توانید از این راهکارها برای درمان شپش سر بهره ببرید؛ راهکارهای خانگی ارزان‌تر هستند و عوارض جانبی ندارند. البته مطالعات کمی در مورد تأثیر این راهکارهای خانگی برای درمان شپش سر صورت گرفته است و شاید دلیل آن فروش بیشتر داروهای شیمیایی در داروخانه‌ها باشد.
یکی از روش‌هایی که اغلب پدر و مادرها انجام می‌دهند، شانه کردن موها و گرفتن شپشها با موچین است. این کار بسیار وقت‌گیر می‌باشد اما از نظر علمی درصورتی‌که به دقت انجام شود تا میزان صد در صد کارایی دارد. این نکته را در نظر داشته باشید که راهکارهای خانگی شپشها را از بین می‌برند و اما ممکن است این تأثیر صددرصدی نباشد، شاید مجبور شوید برای از بین بردن کامل لاروها از داروهای شیمیایی استفاده کنید. اما این نکته را نیز در نظر داشته باشید که همان داروهایی شیمایی نیز ممکن است شپشها و تخم‌هایشان را به‌صورت صددرصدی از بین نبرند. بنابراین استفاده از راهکارهای خانگی از همه نظر توصیه می‌شود.
۱. روغن درخت چای
از میان روغن‌های ضروری، روغن درخت چای دارای خاصیت ضد قارچی و ضد میکروبی است که می‌تواند با شپشها و باکتری‌ها مبارزه کرده و آن‌ها را از بین ببرد. برای استفاده از آن چند قطره روغن درخت چای را به‌صورت مستقیم بر روی پوست سرتان بمالید و ماساژ دهید. موهایتان را با یک پلاستیک پوشانده و ۲ تا ۳ ساعت صبر کنید و درنهایت با آب ولرم بشویید. این کار را هر هفته و به مدت یک ماه تکرار کنید. خواص ضد حشره روغن درخت چای باعث از بین بردن شپشها و لاروهای آن‌ها می‌شود.
۲. نمک و سرکه
ترکیب قدرتمندی از کلرید سدیم (نمک) با اسید استیک (سرکه) می‌تواند هم لاروها و هم شپشها را از بین ببرد. ¼ فنجان نمک را با ¼ فنجان سرکه مخلوط کنید و آن را در یک بطری اسپری قرار دهید. با اسپری این محلول را بر روی موهایتان بپاشید و ۲ ساعت صبر کنید و آن را با آب ولرم آبکشی نمایید. این دو ماده با خشک کردن و از بین بردن رطوبت مو باعث از بین بردن شپشها می‌شوند. این درمان را به مدت یک ماه و هر هفته سه بار تکرار کنید.
۳. جوش شیرین
مقداری جوش شیرین را به شامپو نرم‌کننده خود بریزید و آن را روی سر مالش دهید. درنهایت موها را شانه کرده و آبکشی نمایید و این کار را در روزهای آینده نیز تکرار نمایید.
۴. سشوار
سشوار تنها برای حالت دادن به موها نیست. شما می‌توانید از آن برای از بین بردن شپشها استفاده کنید. نازل سشوار را نزدیک سر خود قرار دهید و سپس آن را روشن کرده و به تمام سرتان حرارت دهید. گرما باعث از بین بردن و کشتن این شپشها می‌شوند، بعدازاین عمل به حمام رفته و موهایتان را بشویید
۵. روغن زیتون
مقدار زیادی از روغن زیتون را به ریشه و ساقه مو بزنید و ماساژ دهید و موهایتان را بسته و در کلاه پلاستیکی بگذارید و شب تا صبح را صبر کنید، صبح با استفاده از شانه‌های مخصوص موهایتان را شانه کنید و درنهایت با آب گرم بشویید. این کار را می‌توانید هفته‌ای یک بار و به مدت یک ماه ادامه دهید.
۶. گیاه چریش
مقداری برگ گیاه چریش را در آب بجوشانید تا خوب حل شود. سپس این ترکیب را روی موهایتان بگذارید و ۲ ساعت صبر کنید. درنهایت موهایتان را با آب گرم آبکشی نمایید. گیاه چریش حاوی azadirachtin یک حشره‌کش است که مانع از تولید لاروهای جدید می‌شود. این ماده خواص ضد باکتریایی و ضدعفونی دارد.
۷. سرکه سیب یا آب لیمو
برای از بین بردن لاروهای شپش باید لایه حفاظتی در آن‌ها را از بین ببرید، در این صورت آن‌ها آسیب‌پذیر بوده و از بین می‌روند، برای این کار می‌توانید از ترکیبات اسیدی مانند سرکه سیب و یا آب لیمو استفاده کنید. مقداری از سرکه سیب را با آب رقیق کرده و بر روی سرتان مالش دهید و با دقت این کار را انجام دهید تا تمام سرتان به آن آغشته شود و سپس آن را آبکشی کنید.
۸. ترکیب سرکه سیب و روغن نارگیل
درصورتی‌که پوست و مو خشکی دارید بهتر است سرکه سیب را با روغن نارگیل مخلوط کنید. برای این کار چند قاشق غذاخوری سرکه سیب را روی سر خود بمالید و بعد از خشک شدن موهای خود را به روغن نارگیل آغشته کنید. یک کلاه پلاستیکی مخصوص رنگ روی سرتان بگذارید و تا صبح صبر کنید. صبح موهایتان را با آب ولرم بشویید. اسیدیه سرکه سیب باعث از بین رفتن شپشها و توقف تخم‌گذاری آن‌ها می‌شود و روغن نارگیل نیز لطافت موهایتان را بیشتر خواهد کرد. این کار را دو بار در هفته و به مدت یک ماه تکرار کنید.
شما حتی می‌توانید از روغن نارگیل به‌تنهایی برای از بین بردن این حشرات استفاده کنید. پوست سرتان را با روغن نارگیل بپوشانید و کلاه گذاشته و دو ساعت صبر کنید و درنهایت موها را شانه کرده و آبکشی نمایید.
۹. روغن اکالیپتوس
۱۵ تا ۲۰ قطره روغن اوکالیپتوس را با روغن زیتون مخلوط کرده و بر روی پوست سر بمالید، این کار را قبل از خواب انجام دهید و کلاه پلاستیکی مخصوص رنگ گذاشته و تا صبح استراحت کنید، بعد از شانه کردن موها، موهایتان را آبکشی کنید.
۱۰. سیر
شپشها از سیر متنفرند و شما می‌توانید از آن استفاده کرده و این حشرات را از بین ببرید. ۳ تا ۱۰ حبه سیر را رنده کرده و مقداری آب لیمو به آن اضافه کنید، خمیر به وجود آمده را مخلوط کرده و روی سرتان بگذارید، ۳۰ دقیقه صبر کنید و درنهایت آن را با آب گرم بشویید. خاصیت ضد میکروبی سیر باعث از بین رفتن شپشها می‌شود.
۱۱. وازلین ( ژله پترولیوم):
وازلین از تصفیه روغن‌های سنگین نفت که باقی‌مانده تقطیر در ۳۶۰ درجه گرما است به دست می‌آید. قبل از خواب یک لایه ضخیم از وازلین را بر روی سر بمالید و روی آن کلاه بکشید تا صبح صبر کنید. در صبح از شانه مخصوص شپش استفاده کرده و موها را شانه کنید و درنهایت آن را آبکشی نمایید.
۱۲. آب پیاز
مقداری پیاز را رنده کرده و آب آن را جدا کنید، آب پیاز را بر روی سرتان بریزید و خوب ماساژ دهید و ۳ تا ۴ ساعت صبر کنید، درنهایت با یک شانه مخصوص شپش موها را شانه کنید و آن را آبکشی نمایید. بهتر است هر ۳-۴ روز یک بار این روش را امتحان کنید، اگرچه بوی بد آن ممکن است آزاردهنده باشد اما به سرعت می‌تواند شپشها را از بین ببرد.
۱۳. پوره سیب
مقداری از سیب را له کرده و بر روی سرتان قرار دهید. اگرچه اندکی کثیف کاری می‌شود، اما تأثیر قابل قبولی دارد. این پوره را به مدت چند ساعت بر روی سر خود نگه دارید، این کار باعث از بین بردن شپش و لاروها می‌شود و سپس بعد از چند ساعت آبکشی کنید.
۱۴. سس مایونز
سس مایونز تنها یک سس خوشمزه سالاد نیست، بلکه مصارف زیادی برای پوست و مو دارد. یکی از این مصارف، از بین بردن شپش سر است. سس مایونز را به‌صورت کامل بر روی پوست سر قرار دهید و کلاه رنگ بپوشید. این کار را قبل از خواب انجام داده و بخوابید. صبح روز بعد موهایتان را آبکشی کنید .
برای اینکه بهترین نتایج را به دست آورید این روش‌ها را، دو تا سه بار در هفته انجام دهید. حتی برخی از این روش‌ها را می‌توان هر روز نیز انجام داد.
درصورتی‌که درمان‌های خانگی تأثیری نداشته و روند بیماری رو به بهبودی نیست بهتر است به پزشک مراجعه کرده و از درمان‌های داروخانه‌ای استفاده نمایید. شپش سر درصورتی‌که از دارو و مواد ضدعفونی کننده استفاده کنید طی ۹ تا ۱۰ روز از بین می‌رود. داروهایی که از داروخانه تهیه می‌کنید باید بی‌خطر، فاقد مواد سمی و قابل‌دسترس باشند، تا به کودکان که ضعیف‌ترند آسیب وارد نکنند. در این قسمت شما را با چند دارو شناخته‌شده برای درمان شپش سر آشنا می‌کنیم:
۱. پرمترین یک درصد
این دارو از آنجا که کمترین میزان سمی بودن را داراست، در بیشتر نقاط جهان برای درمان شپش سر استفاده می‌شود. برای استفاده در ابتدا سرتان را با شامپو (نه نرم‌کننده) بشویید و آب اضافه را بگیرید درنهایت دارو را به سرتان بزنید و ده الی ۱۵ دقیقه صبر کنید، درنهایت آبکشی نمایید. روش مصرف آن به‌صورت روز اول، هفتم، ۱۳ام و ۱۵ام می‌باشد. از عوارض این دارو می‌توان به قرمزی، خارش و تورم اشاره کرد.
۲. مالاتیون نیم درصد
این دارو ضد شپش را نمی‌توانید بدون نسخه از داروخانه تهیه کنید، این دارو بیشتر اثر تخم‌کشی دارد و لاروهای شپش را از بین می‌برد. برای استفاده از آن باید دارو را به مدت ۸ تا ۱۲ ساعت بر روی سرتان قرار دهید. البته مراقب باشید به دلیل وجود الکل قابل اشتعال است، بنابراین زمانی که دارو روی سرتان است از سشوار استفاده نکرده و یا به آتش نزدیک نشوید. کودکان زیر ۶ سال از آن استفاده نکنند.
۳. دارو Pyrethrins Plus Piperonyl Butoxide: عصاره گل داوودی
درصورتی‌که به گل داوودی حساسیت دارید از این دارو استفاده نکنید. این دارو گیاهی نیز می‌تواند شپشها را از بین ببرد، برای استفاده از آن، دارو را به مدت ۱۰ دقیقه بر روی سر قرار داده و آبکشی کنید. این دارو به‌صورت شامپو و یا موس در داروخانه‌ها در دسترس است. البته امروزه تحقیقات به این نتیجه رسیده‌اند ک مقاومت شپشها در برابر این دارو زیاد شده است.
۴. بنزوئیل الکل ۵ درصد
این دارو نیز بدون نسخه در دسترس نمی‌باشد. بنزوئیل الکل شپشها را ازبین برده اما قابلیت از بین بردن لاروها را ندارد. بهتر است کودکان زیر ۶ سال از آن استفاده نکنند؛ از عوارض آن می‌توان به خارش، قرمزی، عفونت پوستی(پیودرما) و سوزش چشم‌ها اشاره کرد. برای استفاده کافی است مقداری از آن روی سر قرار داده و بعد از ده دقیقه آبکشی کنید. به دلیل وجود الکل در ترکیبات آن قابل اشتعال می‌باشد.
۵. اسپینوساد ۰.۹
این دارو می‌تواند شپشها و لاروها را به‌صورت همزمان از بین ببرد. بهتر است در کودکان زیر ۶ ماه استفاده نشود، تأثیر این دارو در مقایسه با داروهای دیگر بسیار بالا است. ممکن است در صورت استفاده دچار قرمزی چشم و یا سوزش سر شوید. روش استفاده از آن بر روی موهای خشک است که باید از ریشه تا ساقه آغشته شود و ده دقیقه منتظر بمانید و سپس بشویید. هر ده روز یک بار آن را تکرار کنید تا شپشها از بین بروند.
۶. اِورمکتین
این دارو با فلج کردن عضلانی شپش باعث مرگ آن می‌شود. دارو را بر روی موهای خشک مالیده و ده دقیقه صبر کنید و سپس آبکشی نمایید. یک بار استفاده از آن کفایت می‌کند. عوارض این دارو قرمزی چشم و سوزش سر است.
منبع: بلاگ بورسیکا
سلام
ما چندسال درگیر این مشکل شپش سر بودیم وخیلی راه ها را امتحان کردیم .ولی جز دردسر چیزی برای ما نداشت تا بطور اتفاقی مثل اکثر کاشفها درمان را پیدا کردیم ………دختر م بطور اتفاقی از شامپو لطیفه استفاده نمود وما با کمال حیرت دیدیم با چند بار مصرف اکثر شپشها نابود شدند…
این تجربه شخصی ما بود امیدوارم بکار همه دوستان بیاید….۰۹۲۲۶۱۰۲۶۱۴