با پیشرفته شدن جوامع، بیماریها هم شکلهای مختلفی به خود گرفته اند. در این بین تکنولوژی به کمک انسان آمده و با ایجاد دستگاههای مختلف در تلاش است تا وضعیت سلامتی افراد را تحت کنترل درآورد. فشار خون از آن دست بیماریهایی است که تعداد مبتلایان به آن در کشورهای مختلف آمار نگرانکنندهای دارد. دستگاههای آزمایش فشار خون محصولاتی هستند که میتوانند ما را در مراقبت از سلامت خود یا اطرافیانمان یاری کنند.
انواع دستگاههای فشارسنج
فشارسنج جیوهای: مهمترین و استانداردترین نوع اندازهگیری فشار خون استفاده از این فشارسنجها است که با دقت بالایی کار خود را انجام میدهند. این دستگاهها از یک ستون جیوهای تشکیل شدهاند که با شروع به کار دستگاه، جیوه در این ستون حرکت میکند. برای خواندن فشار باید به اعداد روی ستون توجه کرد. کاربرد این نوع از فشارسنجها بخاطر سمی بودن جیوه در مصارف خانگی رو به کاهش است.
فشارسنج عقربهای: برخلاف مدل جیوهای، این فشارسنج از فشار هوا برای تعیین درجه استفاده میکند. عقربه با فشار هوا و فنری که به آن متصل است به حرکت در میآید. هر درجهی این مدل، بیانگر یک میلیمتر جیوه است. این مدل از فشارسنجها کاربرد گستردهای در بین کادرهای درمانی دارند.
فشارسنج دیجیتال: این نوع از فشارسنجها کاربری راحتتری دارند و برای استفاده خانگی مناسب به نظر میرسند. برای اندازهگیری فشار خون با فشارسنجهای دیجیتال، نیاز به دانش خاصی نیست. برای افرادی که از بیماری فشار خون رنج میبرند، داشتن این دستگاه در خانه توصیه میشود. از معایب دستگاههای فشارسنج دیجیتال، دقت کمتر در محاسبه نسبت به مدلهای دیگر است که البته این مشکل هم در مدلهای جدید شرکتهای تولیدکننده تا حد زیادی رفع شده است.
ویژگیهای دستگاه فشارسنج دیجیتال
کاف دستگاه: کاف به قسمتی از دستگاه گفته میشود که بر روی دست فرد قرار میگیرد. فشارسنجها میتوانند بر روی مچ یا بازوی شخص بسته شوند. اندازه کاف اهمیت بالایی دارد چرا که بزرگ یا کوچک بودن آن میتواند بر روی نتیجه دستگاه تاثیر داشته باشد. به طور استاندارد گفته میشود کاف باید ۱.۵ دور، دور بازوی فرد چرخیده شود. البته در مدلهای جدید، کافها طوری طراحی شدهاند که بر روی دست هر فردی به درستی قرار گیرند. شیوه کار این فشارسنجهای جدید مشابه عقربهای یا جیوهای است، با این تفاوت که خروجی کار بر روی مانیتور دستگاه نمایش داده میشود.
راحتی استفاده: یکی از ویژگیهای مهم دستگاههای فشارسنج دیجیتال، کاربرد راحت آنهاست که باعث میشود هر فرد با کمترین دانش پزشکی قادر به استفاده از آن باشد. باید توجه کرد که برای خرید یک دستگاه فشارسنج نحوهی استفاده از دستگاه تا چه حد آسان و اطلاعات نمایش داده شده بر روی مانیتور تا چه حد کاربردی است. معمولا استفاده از فشارسنجهای مچی راحتتر از نوع بازویی است، اما فشار اندازهگیری شده از روی مچ دست دقت پایینتری دارد.
منبع تغذیه: نحوه تغذیه، میزان کارکرد و دوام باتری از نکات بسیار مهم برای خرید فشارسنج است. در کنار این عوامل باید به نوع باتری نیز توجه کرد. بعضی دستگاهها از باتری قابل شارژ پشتیبانی میکنند که هم میتوان با باتری و هم با اتصال مستقیم برق از آنها بهره برد. در مدلهای جدید پشتیبانی از کابلهای USB نیز اضافه شده است. در مقابل، بعضی مدلها از باتریهای غیرقابل شارژ استفاده میکنند که پس از اتمام میتواند برای مصرفکننده مشکلساز باشد.
اتصال به کامپیوتر: در مدلهای جدید، قابلیتهای کاربردی زیادی به فشارسنجها اضافه شده است. حافظه داخلی، کابل USB و بلوتوث از امکاناتی است که برای اتصال به کامپیوتر و حتی گوشیهای هوشمند کاربرد دارد. با این روش، بیمار تاریخچهای از اطلاعات فشار خون خود را بصورت یکجا در اختیار خواهد داشت که میتواند آن را با پزشک معالج خود به صورت لحظهای در میان بگذارد. در نتیجه دستگاه میتواند با کاهش یا افزایش فشار خون به شما اخطار دهد.
نحوه استفاده از فشارسنج
قبل از اندازهگیری فشار خون باید چند نکته را در نظر داشت:
- عوامل زیادی میتوانند بر روی میزان فشار خون شما در کوتاه مدت تاثیر بگذارند. نباید بعد از وعدههای اصلی غذایی به گرفتن فشار پرداخت. اطمینان حاصل کنید که نیازی به استفاده از سرویس بهداشتی ندارید و ۳۰ دقیقه قبل از استفاده از دستگاه سیگار نکشید و کافئین مصرف نکنید.
- لباسهای راحت به تن کنید تا به راحتی بتوانید آستین خود را بالا بزنید و بدن شما در حالت تنش نباشد.
- به دلیل آنکه فشار خون در دو دست کمی تفاوت دارد، همیشه سعی کنید فشار یک دست را اندازهگیری کنید.
- پنج دقیقه قبل از گرفتن فشار خون سعی کنید کمی به خود آرامش دهید. برای اینکار میتوانید کمی دراز بکشید یا بر روی مبل و صندلی استراحت کنید.
- در هنگام گرفتن فشار خون باید بازو در امتداد قلب قرار گیرد. در بعضی مواقع لازم است برای تراز کردن ارتفاع از یک بالشت استفاده کنید.
نحوه استفاده
- کاف (قسمت پارچهای) دستگاه را بر روی بازوی خود قرار دهید. سعی کنید آن را خیلی محکم نکنید. توصیه میشود جوری کاف را ببنید که دو انگشت شما به راحتی در آن قرار گیرد.
- از آرامش خود اطمینان حاصل کنید. در غیر اینصورت امکان مشاهده خطا در نتیجه کار وجود خواهد داشت.
- دستگاه را روشن کرده و منتظر بمانید تا فرآیند ثبت فشار تکمیل شود.
- برای اطمینان از نتیجه کار خود، توصیه میشود این کار را دو یا سه بار با فاصلهی ۲ دقیقه انجام دهید. در نهایت، متوسط اعداد خوانده شده را معیار قرار دهید.
- اطلاعات فشار خون خود را یادداشت کرده، یا در حافظه دستگاه خود ثبت کنید.
جمعبندی
اگر در خانواده شما فردی کهنسال یا مبتلا به بیماری فشار خون زندگی میکند، کنترل مداوم فشار خون میتواند به پایداری در سلامتی وی کمک کند. از این رو خرید یک دستگاه فشارسنج دیجیتال کاری الزامی به نظر میرسد تا فشار خون به طور دائم مورد پایش قرار گیرد. در ضمن این دستگاهها با ایجاد تاریخچهای از فشار خون فرد، قادر خواهند بود در فرآیند درمانی بیمار به کمک پزشک بیایند.